Door te kiezen voor een specifiek aanbod, zul je eerder herkend worden als expert. Zeker voor ZZP’ers geldt dit heel sterk. Maar ook op de huidige arbeidsmarkt worden er meer specialisten dan generalisten gezocht. Betekent dit dat je als generalist je zult moeten ontwikkelen tot specialist? Of je als een specialist zou moeten presenteren? Als allrounder nog geen makkelijke klus. En geldt dit wel voor alle functies en bedrijven?
Kort door de bocht: een specialist is iemand die veel weet van weinig, terwijl een generalist iemand is die weinig weet van veel dingen.
Beiden hebben voordelen en beiden spelen een belangrijke rol binnen organisaties. Als specialist ben je expert in je vakgebied en heb je één oplossing voor elk probleem binnen dat terrein. Als generalist ben je breed opgeleid en ben je in staat om een probleem vanuit verschillende kanten te benaderen. De specialist zoekt de patronen in de diepte van een bepaalde discipline, de generalist bekijkt verschillende disciplines en zoekt verbanden hiertussen.
Een nadeel voor de specialist is dat je tegen situaties aanloopt waarin je oplossingen moet zoeken vanuit verschillende invalshoeken en vakgebieden. De generalist daarentegen is met name bij sollicitaties in het nadeel omdat je niet goed in een hokje te plaatsen bent. Een belangrijk verschil is dat je als specialist gezien wordt als de expert en een autoriteit op een bepaald vakgebied, terwijl je als generalist meer wordt gezien als oppervlakkig en zonder richting of focus. Functies zijn doorgaans specifiek en als generalist ben je dus al snel te algemeen.
Ook functies op hoog niveau waarvoor een generalistische inslag gewenst is, staan vaak vooral open voor specialisten die zich in de loop van hun carrière in de breedte hebben ontwikkeld. Een uitzondering zijn kleine bedrijven die maar één persoon in dienst kunnen nemen die verschillende soorten werkzaamheden moet verrichten, en dus een mix aan kennis en vaardigheden nodig heeft op het gebied van marketing, administratie, PR, klantenservice, webhosting, social media, etc. Maar over het algemeen zie je de tendens dat er specialistische kennis en ervaring gevraagd wordt.
Maar hoe functioneel nu de tendens bij bedrijven en organisaties om de voorkeur te geven aan specialisten boven generalisten?
Bijvoorbeeld de functie van manager. Een goed functionerende, middelgrote organisatie in een rustige markt, kan het beste een specialist inzetten om de – tevens gespecialiseerde – medewerkers aan te sturen op inhoud. Maar bij een markt die in beweging is, een complexere organisatiestructuur en onrustige omgevingsfactoren, heeft een bedrijf meer aan iemand die goed strategie kan bepalen, stuurt op relatieopbouw met klanten en verstand van zaken heeft op het gebied van marketing en financiering. Dat klinkt meer als een generalist die zich richt op de processen. Als generalist loop je echter vast zodra er meer vakinhoudelijke kennis nodig is om het werk te doen of je medewerkers aan te sturen.
De oplossing? De gespecialiseerde generalist, ofwel de allrounder die zich gefocust heeft op een bepaalde branche of werkveld. Hiermee haalt het bedrijf het beste van twee werelden in huis: de brede blik van de generalist die bedrijfsbrede processen snapt en kan aansturen, en de vakinhoudelijke kennis van de specialist die een gedegen gesprekspartner is binnen de specifieke branche.
In de huidige tijd waarin vooral specialisten worden gezocht, versterken generalisten hun positie door meer focus aan te brengen. Hoe word je de gespecialiseerde generalist?
- Zorg dat je een aantal dingen kunt benoemen waarvan je kunt zeggen dat je er echt goed in bent. Bijvoorbeeld: marketing, juridische aspecten van internationale handel of social media.
- Kies een discipline, specialisatie, deskundigheid en/of branche waarmee jij richting geeft aan je verdere loopbaan. Ofwel: specialiseer je op één of enkele vlakken.
En hoe zorg je als bedrijf voor je specialisten en generalisten?
- Bepaal in welke fase van de levenscyclus het bedrijf zit, welke schaal van toepassing is op het bedrijf en de mate van beweging van de markt, zodat je kunt bepalen of je vooral specialisten of generalisten nodig hebt.
- Geef generalisten de kans, bijvoorbeeld door middel van (bedrijfs)opleidingen, om zich te specialiseren op een (beperkt) aantal aspecten die relevant zijn voor de toekomst van het bedrijf.
- Geef specialisten de kans om zich breder te oriënteren door kennis te nemen van andere disciplines en bedrijfsprocessen binnen de organisatie en/of zich in de breedte te scholen, inclusief vaardigheidstrainingen op het gebied van communicatie, leidinggeven en sociale vaardigheden.
Wil je weten hoe jij je het beste op de arbeidsmarkt kunt presenteren? Of wil je weten of jouw organisatie meer aan een specialist of generalist heeft? Neem dan contact op met de auteur van deze blog via de profielpagina.